W wyroku* z 7 marca 2018 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis przewidujący dwuletni termin na zgłoszenie roszczeń (o odszkodowanie lub wykup) w ramach Obszaru Ograniczonego Użytkowania wokół lotnisk liczony od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.

Powyższa sprawa toczyła się z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich dwuletni termin zawity (którego niedotrzymanie skutkuje całkowitym wygaśnięciem roszczeń) jest nieproporcjonalnie krótki wobec skali ograniczeń prawa własności ze względu na ochronę środowiska. W wielu przypadkach termin ten nie zapewniał realnej możliwości zgłoszenia przez uprawnionych przysługujących im roszczeń, gdyż mieszkańcy nie byli o nich w żaden sposób informowani. Powyższy problem dotyczy również wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wokół portów lotniczych, w tym warszawskiego Okęcia.

Trybunał Konstytucyjny zgodził się z stanowiskiem RPO, że dwuletni termin jest za krótki, a naruszenie prawa własności po upływie tego terminu jest nieproporcjonalne względem innej wartości, jaką jest przewidywalność budżetowa. Trybunał wskazał, że termin ten powinien zostać wydłużony, aby dać uprawnionym realną możliwość dochodzenia swoich roszczeń. Nie wykluczono również możliwości pozostania przy krótkim terminie zawitym, jednakże warunkiem byłoby jednoczesne wprowadzenie obowiązku realnego dostarczenia zainteresowanym informacji co do ograniczeń własności oraz konsekwencji niedotrzymania terminu zawitego, tak aby umożliwić im podjęcie działań w celu ochrony swoich interesów.

Zaskarżony przepis utraci moc obowiązującą po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw RP.

W ciągu tego czasu parlamentarzyści muszą odpowiedzieć na pytanie w jaki model przyjmą, aby zrealizować postulat wyrażony w wyroku TK, że termin 2 lat było terminem za krótkim dla obywateli. Więcej szczegółów poznamy zapewne jeżeli poznamy pisemne uzasadnieniu wyroku, które do dnia dzisiejszego nie zostało jeszcze sporządzone.

W tym miejscu chciałbym bardzo podziękować panu Adamowi Bodnarowi, Rzecznikowi Praw Obywatelskich, który podjął się zaskarżenia tego przepisu. Dziękuję RPO za wsłuchanie się we wszystkie wystąpienia mieszkańców Warszawy, w tym wielu osób z Ursynowa, które do niego były kierowane. Dziękuję za kwietniowe (2107) spotkanie, na którym mogliśmy się spotkać z panem Rzecznikiem i omówić dalsze działania wsparcia dla mieszkańców Warszawy którzy mają problemy z wywalczeniem odszkodowań w związku z wprowadzeniem Obszaru Ograniczonego Użytkowania wokół lotniska Okęcie.

Nie było by również moich działań, gdyby nie wsparcie mecenasów Jacka Smyka i Radosława Howańca, którzy byli zawsze bardzo pomocni przy zrozumieniu skomplikowanej materii roszczeń oraz służyli zawsze swoją radą i wiedzą w kwestiach walki o odszkodowania za Obszar Ograniczonego Użytkowania.

 

*) sygn. K 2/17 jednogłośnie orzekł, iż art. 129 ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

 

Zachęcam do zapoznania się z ciekawym artykułem na ten tema w „Rzeczpospolitej” [LINK]